Thursday 20 June 2013

Ziola, przyprawy-zastosowanie w kuchni

Zamien swa kuchnie w apteke. Spraw by bylo tam zawsze duzo warzyw i owocow,ziol i przypraw bogatych w olejki eteryczne. te ostatnie nie tylko nadaja potrawom smaku ale rowniez maja dzialanie terapeutyczne. Oto kilka najbardziej znanych z uwzglednieniem ich wlasciwosci.

Angelika

nazwa pochodzi od imienia rafaela Archangelo,ktory to w X wieku odkryl jej wlasciwosci i wyjawil mnichom by mogli uzyc tego ziela jako narzedzia przeciw zarazom.
Angelika rosnie w krajach polnocno europejskich i ma dosc ostry zapach.
*dziala tonizujaco
*stymuluje mozg
*pomaga w trawieniu
*poprawia apetyt
*dziala kojaco na system nerwowy i pomaga przy depresji
*usprawnia uklad oddechowy

Bazylia

Grecka nazwa bazylii brzmi `okimon` czyli `szybko`poniewaz roslina ta bardzo szybko rosnie. Powszechnie znana nazwa pochodzi zas od ksiezniczki Bizantyjskiej ktora to nazwala ja `basilikon`
W Indiach , Hindusi wierzyli,ze roslina ta daje ochrone zarowno duszy jak i cialu (chroniac je przed smiercia). Czesto uzywano jej podczas ceremonii na czesc Vishnu jak tez podczas pogrzebow.
Wcieranie bazylii w cale cialo mialo uchronic od koszmarow nocnych (zwlaszcza tych o jadowitych wezach)..
w Egipcie kadzidla na bazie bazylii ofiarowywano bogom natomist olejki bazylii z dodatkiem mirty i olibanum uzywano bo balsamowania ciala.
Dzialanie terapeutyczne jest raczej dyskusyjne ze wzgledu na wiele gatunkow bazylii. Jednakze mozemy mowic o kilku podstawowych:
*moczopedne
*lagodzace podraznienia ukladu pokarmowego
*wzmacniajace uklad pokarmowy
*uspokajajace
*trudne ,bolesne miesiaczki
*migreny
*obrzeki piersi podczas ciazy(kompres z wody rozanej z dodatkiem wyciagu z bazylii)
*suszona bazylia moze byc palona jak tyton i pomaga wowczas przy astmie)
Bazylie mozna dodawac do salatek,zup i gulaszy

Cebula

Podobnie jak czosnek posiada wlasciwosci przeciwbakteryjne i dziala nie tylko profilaktycznie ale i w momencie gdy juz nastapi infekcja .
Codzienne wprowadzenie jej do jadlospisu pomoze uchronic organizm przez zarazkami.Szczegolnie skuteczna w takich przypadkach jak:
*przeziebienia i infekcje
*problemy z nadwaga.
*problemy hormonalne
*problemy dermatologiczne
*wzmacnia kosci
*usprawnia wydalanie toksyn (uklad limfatyczny)
*pomaga przy obrzekach

Najzdrowsza jest surowa-jesli trudna do strawienia, nalezy ja drobno posiekac i wymieszac z oliwa (zostawic tak na 1-2 godz).


Czosnek

Jest to roslina silnie bakteriobojcza. Nie tylko trzyma na dystans przeziebienia i infekcje ale i pomaga je zwalczac.
Doskonale zrodlo jodu-uzyteczny przy problemach z tarczyca, krazeniem lub nadwaga.
*przy wszelkiego rodzaju infekcjach i przeziebieniach (rowniez profilaktycznie)
*tarczyca
*krazenie
*nadwaga
*nadcisnienie
* zatrucia
*reumatyz
Surowy czosnek jest najlepszy- powinno sie go dodawac do juz ugotowanych warzyw lub do salatek w postaci sosu (wymieszany z oliwa i octem winnym )

Aby usunac zapach czosnku z oddechu nalezy rzuc pietruszke lub pare ziaren kawy.

Cynamon

W medycynie chinskiej cynamon zawsze byl traktowany jako lek i nie wypisano recepty bez uwzglednienia go w skladzie.
*dobry podczas przeziebienia, grypy i infekcji
*dziala kojaco na uklad trawienny
*pomaga zwalczyc zmeczenie i depresje

Cytryna

Bardzo pozywna, bogata w wit C jak tez przydatna w natychmiastowych przypadkach jako ze sok z cytryny ma wlasciwosci setrylizujace i pomaga w gojeniu sie ran.
*skaleczenia-wetrzec pare kropel soku z cytryny
*ukaszenia owadow-zlagodzi podraznienie
*odmrozenia -wetrzec sok z cytryny w stopy lub inne odmrozone mijsce
*wlasciwosci przeciwzapalne, przeciwbakteryjne
*przeziebienia,
*zapalenia gardla i wrzody jamy ustnej-plukanka-przegotowana woda+sok z cytryny
*kurzajki
Wywar ze skorek z cytryny
skorki z 3 cytryn
1/2litra wody
Zagotowac skorki, odstawic na noc . Nastepnego dnia dodac sok z 1 cytryny. Pic codziennie naczczo.
* do sterylizacji rak przed oprawianiem miesa i ryb (wetrzec sok z cytryny w rece)
*do usuwania zapachu ryb i in
*oczyszcza krew i poprawia krazenia-szczegolnie korzystne przy celulitis, zaczerwienieniach skory, zylakach i reumatyzmie:
odrobina soku z cytryny dodana do wody lub herbaty ew do roznych potraw

Gozdziki

Zostaly odkryte przez Arabow podczas ich porozy na wyspe Mulucca.
Z czasem rozpowszechnily sie w Malezji i Sri Lance.
W Chinach byl zwyczaj zucia gozdzikow przed spotkaniem z cesarzem ( w celu oczyszczenia oddechu).
Gozdziki maja dzialanie:
*przeciwbolowe i przeciwzapalne
*pomagaja przy infekcjach, przeziebieniach, bolu zebow, reumatyzmie,
*kobietom podczas porodu podawano lagodne wino z dodatkiem gozdzikow w celu zlagodzenia boli

Imbir

aromatyczny korzen pochodzacy z Indii i Malezji. Znany od tysiacleci ze swych wlasciwosci leczniczych-ma szczegolnie kojacy wplyw na uklad pokarmowy.Znany rowniez jako afrodyzjak (szczegolnie dla osob starszych)
Ma dzialanie:
*rozgrzewajace ( zima powinien byc dodawany do wszystkich potraw )
*pomaga zwalczyc przeziebienie. zatrucia pokarmowe,chorobe lokomocyjna
*lagodzi historie zoladkowe na tle emocjonalnym
*ma wlasciwosci tonizujace
*pomocny w przypadku nudnosci ciazowych
*pomaga przy reumatyzmie-napar z dodatkiem:
1 korzenia imbiru
galazki majeranku
galazki rozmarynu
500ml wody
zagotowac i pic codziennie
Jesli okaze sie zbyt mocne ,mozna zredukowac ilosc innych ziol np majeranku
*poprawia smak wielu potraw i przetworow no powidel i konfitur
Moze byc rowniez dodawany do lodow smietankowych badzi waniliowych

Jalowiec-jagody

Zarowno jagody jak i igly jalowca pozostawiaja bardzo silny zapach i czasach antycznych byly uzywane do spalania podczas ceremonii religijnych- w celu oczyszczenia powietrza. Rowniez podczas zagrozenia zaraza.
Wlasciowosci jagod:
*tonizujace
*moczopedne
*oczyszczajace dla krwi
*lagodzace dla ukladu pokarmowego
*pomagaja przy zakazeniu pecherza moczowego
*szczegolnie zalecane dla osob cierpiacych na artretyzm, reumatyzm, przy chorobach watroby (zapaleniach i zoltaczce)

Zmielone jagody moga zastapic z powodzeniem pieprz. Moga byc rowniez dodawane do kapusty kiszonej (wraz z kminkiem)

Kminek

Nasiona kminku maja zapach przypominajacy nieco koper
starozytni Egipcjanie czesto mieszali kminek z chlebem jak rowniez z zupami i potrawami z dodatkiem cebuli (by ulatwic trawienie).
Francuzi czesto mieszaja kminek z serem, dodaja do miesa i innych potraw. Dla tych ktorym trudno strawic chleb z pelnego przemialu moze pomoc dodawanie kilku ziaren kminku do masla
Kminek na dzialanie przeciwskurczowe (na miesnie).Oto kilka innych:
*tonizuje prace misni
*dziala tonizujaco na uklad pokarmowy (poprawia trawienie).
Pomocna moze byc herbatka kminkowa: 1/2lyzeczki kminku na 1 szkl goracej wody.

Kolendra

Pochodzi ze wschodu i zostala z czasem rozpowszechniona w Ameryce Pn, Egipcie i Grecji. Obecnie uprawia sie ja we Francji i Maroko. w kuchni mozna wykorzystac zarowno nasiona jak i liscie. Egipcjanie wierzyli,ze napoj z dodatkiem ziaren kolendry zapewni dobry sen jak rowniez pozwoli sie odprezyc.
W Indiach kolendra jest nadal bardzo powszechnie uzywana jako dodatek do curry i miesa.Ponadto ma inne wlasciwosci
*wzmacnia zoladek
*oczyszcza i odswieza oddech
*pomaga w bolach glowy
*lagodzi depresje (uzywana w malej ilosci)
*pobudza apetyt
*pomaga w leczeniu anoreksji

Kolendre mozna dodawac do wielu potraw jak tez do octu winnego i grzybow ktorym nadaje szczegolny aromat.

Koper

Jest to szczegolnie aromatyczna i dekoracyjna przyprawa. o bardzo licznych wlasciwosciach:
*jako ziele moczopedne (zwlaszcza dodana do octu winnego)
*stymuluje przyplyw mleka u karmiacych matek
*dziala przeczyszcajaco na uklad pokarmowy
*dziala kojaco na zoladek
*wzmacnia pecherz moczowy i pomaga przy jego zakazeniu
*pomaga przy astmie
*lagodzi podraznienia oczu; napar z koperku w proporcjach;1 lyzka kopru na 1/2 litra wrzacej wody-kompresy na oczy zmniejsza podraznienie i stany zapalne
Wspanialy jako dodatek do sosow,ziemniakow.,szparagow.
koper z plasterkami swiezego ogorka i octem winnym bedzie dobrze smakowal zserem i warzywami na parze

Lisc laurowy

Nalezy do tej samej grupy co cynamon i kamfora.
Olejki zawarte w lisciach i jagodach maja wiele wlasciwosci-oto niektore z nich:
*pomocne przy problemach zoladkowych
*wzdeciach,
*utracie apetytu(szczegolnie przy anoreksji)
*zapaleniu oskrzeli i migdalow
*skapych miesiaczkach
*grypie i infekcjach wirusowych ktorym towarzyszy goraczka -dziala napotnie

wywar stosowany przy grypie
20g lisci laurowych
kilka jagod suszonych
1/2litra wody-
Zagotowac-pic 2-3 szklanki dziennie.
Przy infekcji drog oddechowych powyzszy napar mozna stosowac rowniez do inhalacji

wywar stos przy grypie i dyspepsji
2 liscie laurowe
skorka z polowy pomaranczy
200 ml wody
Gotowac przez 5 min .Zostawic pod przykyciem nast 10min.
Pic 2-3razy dziennie po 1 szkl
Lisc laurowy moze byc rowniez dodawany do marynat (przy marynowaniu miesa)
(cebulka szlotka,czosnek,pieprz,ocet winny, woda,kilka gozdzikow i 2 liscie laurowe) Marynowac mieso na 3-4 godz przed pieczeniem

Majeranek

Bardzo popularny w krajach srodziemnomorskich (znany jako oregano-dziko rosnacy majeranek)
przez starozytnych Egipcjan uwazany za swiete ziele i ofiarowywany bogu Ozrysowi. podobnie traktowany w Indiach (ofiarowywany Shivie i Vishnu)
W mitologii greckiej Afrodyta nalozyla majeranek na rany swego syna Aeneasa.
Wlaciwosci terapeutyczne:
*kojaco dziala na uklad pokarmowy(szczegolnie pomocny przy biegunce)
*pomaga w trawieniu
*dziala odkrztusnie
*pomaga przy migrenie
*zwalcza bezsennosc
*dziala uspokajajaco
Poprawia zapach potraw (szczeolnie miesa) i pomaga wyzwolic zawarte w nich mineraly. Doskonaly w marynatach(szczegolnie do wieprzowiny)-- z dodatkiem startej skorki pomaranczy.
Idealny do gulaszy, miesa mielonego, nadziewanych pomidorow, groszku,fasoli i salatek
moze byc dodawany rowniez do kapusty, brukselki i brukwi (pomaga w trawieniu i zapobiega wzdeciom). lagodzi silny zapach niektorych serow i pomaga w ich trawieniu

Mieta

jedno z najbardziej powszechnych ziol. Swa nazwe zawdziecza okresleniu `mente` - w j lacinskim `mysl` jako,ze byla powszechnie uwazana za ziele stymulujace umysl.
Starozytni grecy uwazali,ze jest ona w stanie powstrzymac miesiaczke. Rowniez przypisywano jej zbawienny wplyw na struny glosowe-dlatego tez wielu spiewakow ucikalo sie do niej.Powszechnie znane wlasciwosci to:
*tonizujaca uklad pokarmowy-zwlaszcza przy problemach o podlozu nerwowym-
niestrawnosc, biegunka, wymioty,bole zoladka
*bezsennosc
*brak apetytu
*pomaga przy bezsennosci
*przyspiesza leczenie wrzodow
*dziala uspokajajaco
*ma dzialanie odkrztusne
*wzmacnia system nerwowy
*pomaga przy przeziebieniach i chorobach ukladu oddechowego
Napar z miety
*1 lyzka miety
*1 szkl wody
* mozna dodac odrobine eukaliptusa

Pieprz
przez starozytnych uwazany za afrodyzjak. Wymieszany z imbirem i tymiankiem jeszcze bardziej rzekomo stymuluje apetyt na seks.
Ponadto pobudza wytwarzanie sliny, sokow zoladkowych i pomaga w trawieniu-szczegolnie tluszczu.
Ponadto ma inne wlasciwosci
*dziala tonizujaco na miesnie
*pomaga w trawieniu (szczegolnie miesa)

Pietruszka

W starozytnosci znana ze swego dzialania na watrobe i nerki-stad jej nazwa-petroselinuon (rozbijajaca kamienia). Oto kilka powszechnie znanych wlasciwosci:
*kojacy wplyw na watrobe i nerki
*zapobiega i lagodzi takie problemy jak slepota i zoltaczka
*dziala kojaco i reguluje cykl miesiaczkowy
*zapobiega obrzekom towarzyszacym miesiaczce
* ma wlasciwosci moczopedne
*wywar z pietruszki moze pomoc w leczeniu chorob oczu
*lagodzi ukaszenia owadow i siniaki-sok z pietruszki
*pomocny przy zapaleniu migdalow:
50 g pietruszki
500ml wody
miod do smaku.
zagotowac, doslodzic miodem-pic 3x dziennie
Pietruszke mozna dodawac do wielu potraw-ryb(z dodatkiem soku z cytryny(pomoze strwaic proteiny), bialego miesa (poprawi smak) i omletu. w kazdym przypadku poprawi prace watroby.
Jako bogate zrodlo wit c moze byc uzywana przez caly rok (do salatek, zup i potraw na bazie soczewicy i fasoli.)

Rozmaryn

Grecy i Rzymianie wierzyli,ze to ziele symbolizuje zycie i smierc-czesto uzywano go podczas ceremonii religijnych i uczt.
Nazwa `rozmaryn` pochodzi z lacinskiego `rosmarinus`-`roza morza`
(jako,ze roslina jest najczesciej spotykana na wybrzezach Morza Srodziemnego)
Wlasciwosci:
*antyseptyczne
*stymuluje cholagog (wplywajacy korzystnie na watrobe)
*dziala moczopednie
* stosowana przy reumatyzmie:
*w przypadkach wystepowania obrzekow u kobiet
*dzialanie antybakteryjne-szczegolnie przydatne przy potrawach z
drobiu,dziczyznie,baraninie
*pomaga w trawieniu potraw
Wlosi czesto dodaja rozmaryn do potraw z ryzu podczas gdy Francuzi do szynki.

Szalwia

Juz w starozytnosci szalwia uwazana byla za swiete ziele.. Egipcjanie podawali ja bezplodnym kobietom . Uwazano ja rowniez za ochrone przeciwko zarazom.
Zgodnie z kronika Saint-Simone, Ludwik XIV pic napar z szalwi kazdego wieczoru przed snem-mialo mu to zapewnic dlugi zywot.
Chinczycy tak wysoce cenili szalwie,ze byli gotowy zaplacic 5-ma kilogramami swej herbaty za 1/2kg szalwi.
Znane wlasciwosci szalwi to:
*zdolnosc regulowania cyklu miesiaczkowego
*ulga w przypadkach reumatyzmu
*lagodzi przeziebienia (katar)
*powstrzymuje krwawienie
*zmniejsza potliwosc
*zalecana rekonwalescentom
*pomaga przy chorobach skornych
*wplywa na stan wlosow
*******W sztuce kulinarnej mozna ja dodawac do mies (najlepiej z czosnkiem i cebula)
Napar
2 lyzki szalwi
1 litr wody

Sol

Nie jest co prawda ziolem ale od wiekow byla znana jako jeden z najlepszych dodatkow.
Jej glowna cecha to zdolnosc pobudzania produkcji sliny. Zaleca sie uzywanie soli morskiej-w najczystszej postaci. W przypadku nadcisnienia, obrzekow i otylosci powinno sie ja zastapic raczej ziolami
*pomaga w trawieniu
*sol morska-zawiera jod

Taragon

Jest to ziolo o bardzo intensywnym zapachu,podobnym do anyzu. Czesto byla uzywana przez maharadjow indyjskich.Ma wlasciwosci
*moczopedne
*przeczyszczajace
*stymuluje apetyt i uklad trawienny
*pomocna przy leczeniu pasozytow jelit
*wspanialy substytut soli dla osob cierpiacych na choroby serca i otylosc
napar
2 lyzki taragonu
1 litr wody

Tymianek

Rosnie dziko na wybrzezach Francji i w innych krajach srodziemnomorskich.. Przez starozytnych byl stosowany w olejach do balsamowania zwlok.. Grecy pijali napar z tymianku pod koniec uczty. Jego wlasciwosci sa bardzo rozliczne:
*dziala kojaco w przypadkach przeziebienia, stanow zapalnych ,infekcji drog oddechowych (kaszel, astma, zapalenie gardla, zapalenie oskrzeli,grypa, goraczka,
*stany nerwowe-dziala uspokajajaco
*pomaga przy bolach stawow i miesni
*dziala kojaco na uklad pokarmowy
napar
2 lyzki tymianku
1 lyzka miety
1 litr wody
Zaparzyc i pic kilka razy dziennie
*zewnetrznie-pomaga zmniejszyc opuchlizne zw z ogolnymi obrzekami i reumatyzmem
*uaktywnia zelazo w miesie i sprawia,ze jest ono latwiejsze do strawienia

Zastosowanie:
marynaty

1 lyzka tymianku
4 zabki czosnku
4 cebulki szalotki
10 ziaren pieprzu
1litr wody
2-3lyzki octu winnego

Jako dodatek do warzyw,fasoli, soczewicy,zup i gulaszu


Wanilia

odkryta zostala przez Corteza w Meksyku-uzywana przez Aztekow.,ktorzy dodawali ja do goracej czekolady (pijac po posilkach)
W dawnych czasach Francuzi przypisywali jej liczne wlasciwosci lecznicze-czekolade z dodatkiem odpowiedniej dawki wanilii sprzedawano w aptekach jako lek na melancholie dla mlodych dziewczat,jak tez dla osob cierpiacych na choroby uklady pokarmowego lub na schorzenia ukladu oddechowego (zapalenie oskrzeli)
Typowe wlasciwosci :
*tonizujaca
*przeciwzapalna
*stymulujaca trawienie(szczegolnie ciezkich potraw)
*uspokajajaca
Mozna ja dodawac do deserow, lodow, owocow i salatek owocowych

No comments:

Post a Comment